पुनर्रचित सेतू अभ्यास चौथी – दिवस सोळा | Bridge Course 2022-23

6th July 2022 by sandeepwaghmore

पुनर्रचित सेतू अभ्यास चौथी – दिवस सोळा | Bridge Course 2022-23

विषय – मराठी

सदर सेतू अभ्यास हा वरील विषयाचा असून खाली दिलेले प्रश्न आपल्या वहीत लिहून त्याची उत्तरे वहीत लिहावीत. व आजच्या दिवसाचा सेतू अभ्यास पूर्ण करावा. हा सेतू अभ्यास पूर्ण करताना आपल्याला काही अडचणी आल्यास आपण आपल्या वर्ग शिक्षक व पालकांची मदत घेऊ शकता.

जाणून घेऊया

शब्द एकटे नसतात. आपण बोलताना ते आपल्या सोबत इतर शब्द घेऊन येतात. जसे आंबा, पिकला आंबा, पिवळा आंबा, मोठा आंबा

अशा वस्तुची नावे घेऊन असे शब्दविशेष बनवायला मुलांना नक्कीच आवडेल येथे विशेषण शिकविणे हा उद्देश नसावा. पण यातूनच उद्या मुलांना विशेषण ही संकल्पना शिकणे सोपे जाणार आहे.

असे विविध शब्द देऊन मुलांकडून वाक्य विस्तार करून घ्यावा.

विषय – गणित

१) किती उड्या मध्ये बेडूक ३० पर्यंत पोहोचेल?

२) किती उड्या मध्ये खारुताई २७ पर्यंत पोहोचेल?

३.दोन उड्यांमध्ये कांगारू कोणत्या संख्यावर पोहोचेल?

४) पंधरा या संख्येवर कोण कोण उड्या मारतील ?

५) १८ या संख्येवर सशाची उडी पडेल का? होय / नाही

६) घोड्याच्या एका उडी मध्ये सशाच्या किती उड्या होतील?

७) कांगारूच्या एका उडी मध्ये घोड्याच्या किती उड्या होतील ?

८) अशी कोणती सर्वात लहान संख्या आहे जिथे खारुताई व बेडूक भेटतील?

विषय – इंग्रजी

4. Solved Activity/ Demo:

5. Practice:

Highlight

Erase

Ask the pupils to name the picture and read the whole sentence

⚫ Students will practice reading the sentences. 6. Extension Activity/ Parallel Activity/ Reinforcement:

⚫ Students will try to read short sentences

Students read the charts and posters.

विषय -विज्ञान / परिसर अभ्यास भाग 1

कृतिपत्रिका : 16

समजून घेऊ या : आहाराची गरज

संदर्भ : इयत्ता 3री, पाठ 13. आपला आहार

अध्ययन निष्पत्ती : विविध वयोगटातील लोकांच्या, प्राण्यांच्या, पक्ष्यांच्या, अन्नाच्या गरजा, अन्न आणि पाण्याची उपलब्धता आणि परिसरातील, घरातील पाण्याच्या उपयोगाच्या वर्णन करू शकतो.

सराव करूया :

1. चूक की बरोबर ते लिहा.

अ) प्रत्येक व्यक्तीचा आहार सारखा असतो. ………………………

ब) मुलींना मुलांपेक्षा कमी आहाराची गरज असते. ………………………

क) आजी आजोबांचा आहार हलका व पौष्टिक असावा. ………………………

विषय – परिसर अभ्यास

अध्ययन अनुभव –

आपण आपल्या कुटुंबात जन्मतो वाढतो आई वडील आपल्या लहानाचे मोठे करतात आणि आपली काळजी घेतात आणि शाळेत जाउन शिक्षण घेतात.

१. कुटुंबातील व्यक्तींच्या चांगल्या सवयी ओळख.

२. शिक्षकांनी सांगितलेली गोष्ट आठव.

३. आजारी व्यक्तींची काळजी घ्या.

४. सर्वांशी प्रेमाने वागा.

काय समजले? – वरील अध्ययन अनुभवातून तुला काय समजले ते लिहा

या प्रश्नांची उत्तरे शोधू –

१. तु शिकत आहे त्या शाळेची स्थापना केव्हा झाली आहे ?

२. शाळेत कोण कोणत्या वस्तू असतात ?

३. गोष्टीची पुस्तके कोणती ?

४. शाळेत कोण कोणते खेळ घेतले जातात?

पुनर्रचित सेतू अभ्यास तिसरी – दिवस सोळा | Bridge Course 2022-23

6th July 2022 by sandeepwaghmore

पुनर्रचित सेतू अभ्यास तिसरी – दिवस सोळा | Bridge Course 2022-23

विषय – मराठी

जाणून घेऊ या :

मुलांना एकच अक्षर दोनदा येऊन तयार होणाऱ्या जोडाक्षरांचे शब्द शोधायला सांगावेत व त्याची यादी फळयावर लिहावी

उदा- गटटा, पटटा, लठठ, सुटटी, चडडी.

• र च्या खुणा असलेले शब्द फळयावर लिहावेत व त्यामध्ये र च्या खुणा कुठे आहेत ते शोधून खुणेभोवती गोल करायला सांगावे.

• उदा- प्रकाश, सूर्य, ग्रह, बऱ्याच, पुऱ्या, ट्रक, ट्रेन..

• या शब्दांचे प्रकारानुसार चार गटात वर्गीकरण करण्यास सांगतील

विषय – गणित

आ) ५२ च्या पुढे एक उडी मारली तर ..वर जाशील आणि ५२ च्या मागे एक उडी

मारली तर……………वर जाशील.

इ) ४४ च्या पुढे एक उडी मारली तर. ………………….वर जाशील आणि ४४ च्या मागे एक उडी

मारली तर …………वर जाशील.

सोडवून पाहू…

१. सावीचा रांगेत ३२ वा क्रमांक आहेतिच्या पुढे लगत ओवी उभी आहे तर ओवीचा रांगेतील

क्रमांक किती ?

२. रस्त्याच्या कडेने लावलेल्या ४८ व्या झाडाच्या लगतच्या मागच्या झाडाचा क्रमांक किती?

विषय – इंग्रजी

विषय -विज्ञान / परिसर अभ्यास भाग 1

कृतिपत्रिका : १६

माहिती व संप्रेषण साधने

समजून घेऊ या : माहिती व संप्रेषण साधने, संगणकाचे भाग.

संदर्भ : तंत्रज्ञान क्षेत्र (इयत्ता दुसरीच्या ‘खेळू, करु, शिकू या पाठ्यपुस्तकातील पृ.क्र.६०) आणि संगणकाच्या करामती (इयत्ता दुसरीचा भाषा विषयाचा पाठ) अध्ययन निष्पत्ती : संगणकाचे विविध भाग ओळखून बाह्य भागांची हाताळणी करतो.

सराव करू या:

प्रश्न १) उत्तरे लिहा.

१) टेलिफोनचे कोणकोणते फायदे आहेत?

(२) वर्तमानपत्रामुळे कोणती माहिती मिळते?

३) संगणकाचा वापर कोठे केला जातो ?

४) पूर्वी निरोप कसे पोचवले जात असत ?

प्रश्न २) हे करा.

१) एका पोस्टकार्डावर मजकूर लिहा व ते तुमच्या बातलगाला पाठवा.

२) तुमचा घरचा पत्ता व्यवस्थित लिहा व तो आईला दाखवा.

प्रश्न ३) कोण ते लिहा.

१) अधिक वेगाने काम करणारे यंत्र ……………

२) गाणे ऐकवतो. ……………

३) टाईप करतो. ……………

४) माहिती साठवतो. ……………

५) चित्र दाखवतो. ……………

उपक्रम :

१) संगणकाचे चित्र काढा व रंगवा.

(२) संगणकाविषयी अधिक माहिती मिळवा.

पुनर्रचित सेतू अभ्यास दुसरी – दिवस सोळा | Bridge Course 2022-23

6th July 2022 by sandeepwaghmore

पुनर्रचित सेतू अभ्यास दुसरी – दिवस सोळा | Bridge Course 2022-23

विषय – मराठी

1) वरील फळांची चित्रे दाखवावीत. त्यांची नावे विचारावीत.

2) फळांच्या नावाच्या नामपट्ट्या मुलांना दाखवाव्यात. चित्र व नाव यांची ओळख करून द्यावी.

3) उजळणी घ्यावी. (विविध चित्र आणि त्याची नावे अशा पट्ट्या ‘भाषा पेटीत’ दिलेल्या आहेत. त्यांचा कल्पकतेने वापर करावा.)

+ कल्पक होऊ या

१) शिक्षक नामपट्ट्या विद्यार्थ्याकडे देतील.

२) फळाचे नाव उच्चारताच त्या त्या नावाची नामपट्टी आणून देण्याची सूचना करावी. ३) योग्य नामपट्टी आणणाऱ्या विद्यार्थ्यांचे/ गटाचे कौतुक करावे.

४) ज्यांना नामपट्टी ओळखता आली नाही त्यांना काही सूचक गोष्टी सांगून त्याचे मनोबल वाढवावे. त्यांच्या प्रयत्नांचे कौतुक करावे. मनोधैर्य वाढवावे.

५) शिक्षकांनी वर्गातील वातावरण आनंददायी व उत्साही ठेवावे.

विषय – गणित

विषय – इंग्रजी

पुनर्रचित सेतू अभ्यास आठवी – दिवस पंधरा | Bridge Course 2022-23

3rd July 2022 by sandeepwaghmore

पुनर्रचित सेतू अभ्यास आठवी – दिवस पंधरा | Bridge Course 2022-23

विषय – मराठी

विषय – गणित

विषय – इंग्रजी

How to make a paper clip float!

How is this possible? With a little thing we scientists call SURFACE TENSION. Basically it means that there is a sort of skin on the surface of water where the water molecules hold on tight together. If the conditions are right, they can hold tight enough to support your paper clip. The paperclip is not truly floating, it is being held up by the surface tension. Many insects, such as water striders, use this “skin” to walk across the surface of a stream. Let’s try it. We need clean dry paper clips, tissue paper, a bowl of water and pencil with eraser. Take a bowl and fill it with water. Fill the bowl with water. Try to make the paper clip float…not much luck, huh? Tear a piece of tissue paper about half the size of a dollar bill. GENTLY drop the tissue flat onto the surface of the water. GENTLY place a dry paper clip flat onto the tissue (try not to touch the water or the tissue). Use the eraser end of the pencil to carefully poke the tissue (not the paper clip) until the tissue sinks. With some luck, the tissue will sink and leave the paper clip floating!

Read the text again, underlining the actual instructions. On a separate sheet of Paper; draw a flow chart that shows the instructions in the correct order.

4. Solved Activity/ Demo:

Students enlist the material like “bowl”

Students highlight the steps and draw a flow chart. It should start with

“Take a bowl and fill it with water”.(this will be the first stage)

5. Practice:

Try the experiment yourself without taking help of flow chart.

6. Extension Activity/ Parallel Activity/ Reinforcement:

Try the experiment yourself without taking help of flow chart.

विषय -विज्ञान / परिसर अभ्यास भाग 1

कृतिपत्रिका : 15

समजून घेऊ या: स्त्रायुसंस्था, पचनसंस्था

संदर्भ: इयत्ता सातवी, प्रकरण 12 मानवी स्नायू व पचनसंस्था

अध्ययन निष्पत्ती: नामनिर्देशित आकृत्या / प्रवाह तक्ते काढतात. उदा.- मानव आणि वनस्पतींच्या इंद्रियसंस्था, रेशीम

किड्याचा जीवनक्रम, इत्यादी.

सराव करू या..!

1. काय होईल ते सांगा. जर आपल्या शरीरामधील हृदयाच्या स्नायूंचे आकुंचन व शिथिलीकरण झालेच नाही तर….

2. पुढे दिलेल्या क्रियांचे वर्गीकरण करा. सायकल चालविणे, अन्नाचे पचन, श्वसन, पतंग उडविणे, बोलणे, हृदयाचे

आकुंचन-प्रसरण

ऐच्छिक क्रिया

अनैच्छिक क्रिया

3. समजा तुमच्या घरातील ज्येष्ठ व्यक्तींना स्नायूदुखीची समस्या निर्माण झाली तर त्यांना स्नायूच्या बळकटीसाठी कोणते उपाय सुचवाल ?

4. दोरीवरच्या उडया मारतांना कोणत्या स्नायूंचे आकुंचन व शिथिलीकरण होत असेल, हे तुमच्या स्वतः च्या अनुभवातू लिहा.

5. फक्त नावे लिहा.

अ) कोणत्या इंद्रियामार्फत पचनक्रियेनंतर उरलेले पदार्थ शरीराबाहेर टाकले जातात?

आ) ग्लुकोजचा साठा करणारी ग्रंथी.

6. बाजूच्या आकृतीमध्ये मानवी पचनसंस्थेचे वेगवेगळे भाग P, Q, R, S या अक्षरांनी दर्शविलेले आहेत. यापैकी कोणत्या भागात प्रामुख्याने अन्नाचे पचन व शोषण होते?

7. राहुलने सकाळी एक ग्लास दूध प्यायले. दुधाचे पचन होत असतांना त्यातील प्रथिनांवर कोणत्या क्रिया होत असतील. हे तुमच्या शब्दात सांगा,

विषय – इतिहास ना.शास्त्र

पहिले काही बाबी आठवू

1) उद्देशिकेतील उद्दिष्टे कोणती आहेत?

2) स्थानिक शासन संस्था म्हणजे काय?.

3) तुमच्या गावात कोणती स्थानिक शासन संस्था आहे?

करून पाहूयात –

१) ईशान्येकडील राज्यांची सूची तयार करा. तेथील राज्यांच्या राजधानीची शहरे कोणती?

२) संघराज्य शासनपद्धतीनुसार अधिकाराची विभागणी कशाप्रकारे केली आहे याची सूची

खालील तक्त्यात तयार करा.

या प्रश्नांची उत्तरे शोधू –

प्रश्न १ : संपूर्ण देशाचा राज्यकारभार करणारी यंत्रणा

प्रश्न २ : निवडणुका घेणारी यंत्रणा

प्रश्न ३ : दोन सूचींव्यतिरिक्त असलेली सूची

प्रश्न ४ : सध्याचे मुख्य निवडणूक आयुक्त कोण आहेत?

प्रश्न ५ : न्यायाधीशांची नेमणूक कोण करते?

अधिक सराव करू –

१) ७वी चे नागरिकशास्त्र विषयाचे पाठ्यपुस्तकातील यामध्ये दिलेला कृती व स्वाध्याय सोडवा.

२) आचारसंहितेविषयी माहिती मिळवा. व लिहा.

पुनर्रचित सेतू अभ्यास सातवी – दिवस पंधरा | Bridge Course 2022-23

3rd July 2022 by sandeepwaghmore

पुनर्रचित सेतू अभ्यास सातवी – दिवस पंधरा | Bridge Course 2022-23

विषय – मराठी

(शिक्षकांनी विद्यार्थ्यांना कविता वाचून दाखवावी. कविता पुन्हा वाचायला सांगावी. ही कविता वाचून त्यांच्या मनात काय विचार आले ते स्वतः च्या शब्दात लिहून काढायला सांगावे. उतारा, कविता मुलांच्या अनुभवविश्वाशी निगडीत असावी.)

+ सक्षम बनू या

राज्योधन न प्रशिक्षण परिषद, महाराष्ट्र, पुणे.

(शिक्षकांनी विद्यार्थ्यांना कवितेवर आधारित प्रश्न विचारून विद्यार्थ्याना बोलते करावे. विचारप्रवृत्त

करावे. स्वतःच्या कविता लिहिण्याचा सराव द्यावा.)

उदा. आपण सारे शाळेत जाऊ.

(या ओळीने सुरवात करून कविता पूर्ण करायला सांगावी)

+ सराव करूया

शिक्षकांनी विद्यार्थ्यांना सूचना द्यावी.

आपल्या आवडत्या पदार्थाबद्दल मित्रासोबत चर्चा करा.

तो पदार्थ बनवण्यासाठी कोणते पदार्थ लागतात ? त्याची कृती काय ते लिहा.

• गरज पडल्यास आपल्या आईची, मित्राची मदत घ्यावी.

+ कल्पक होऊ या

विषय – गणित

विदयार्थी मित्रानो तुम्हाला सर्वाना आय. पी. एल. बघायला नक्की आवडत असेल म्हणूनच आपण आय.पी.एल. वर आधारित एका स्तंभालेखाचे निरीक्षण करणार आहोत. आय. पी. एल. मध्ये मुंबई इन्डियन्स ने पॉवर प्ले मध्ये बनवलेल्या सहा सामन्यातील धावांचा तपशील खालील स्तंभालेखामध्ये दर्शविलेला आहे.

आता आपण स्तंभालेख समजावून घेऊयात..

1. आडव्या अक्षावर ( X अक्षावर ) समान अंतरावर सहा सामने क्रमाने दाखवले आहेत.

2. उभ्या अक्षावर (Y अक्षावर ) समान अंतरावर प्रत्येक सामन्यातील पॉवर प्ले मधील धावा दाखवल्या आहेत.

3. प्रत्येक सामन्यात पॉवर प्ले मध्ये किती धावा केल्या आहेत ते आपल्याला स्तंभाच्या उंचीवरून समजेल. उदाहरणार्थ पहिल्या स्तंभाची उंची 40 आहे म्हणजेच पहिल्या सामन्यात मुंबई इंडिअन्स ने पॉवर प्ले मध्ये 40 धावा केल्या आहेत, याप्रमाणे प्रत्येक स्तंभाच्या उंचीवरून इतर सामन्यातील धावा तुम्ही सांगू शकता.

वरील स्तंभालेखावरून आपण दिलेली माहिती तक्त्यात खालीलप्रमाणे मांडू शकतो.

1. उभ्या रेषेवर (Y अक्षावर ) कोणती माहिती दर्शवली आहे ?

2. आडव्या रेषेवर (X अक्षावर ) कोणती माहिती दर्शवली आहे ?

3. सर्वाधिक धावा कोणत्या सामन्यात केल्या आहेत व किती ?

4. सर्वात कमी धावा कोणत्या सामन्यात केल्या आहेत व किती ?

5. कोणत्या दोन सामन्यांमध्ये समान धावा केल्या आहेत व किती ? वरील प्रश्नांची उत्तरे तुमच्या वहीत लिहा व तुमच्या शिक्षकांकडून किंवा पालकाकडून तपासून घ्या.

सोडवून पाहू

खालील स्तंभालेखाचे निरीक्षण करून दिलेल्या प्रश्नांची उत्तरे लिहा.

विषय – इंग्रजी

Learning Activity/Experience: –

1. Makes two group X and Y.

2. Selects 4 Students from each group.

3. Distribute strips of types of statements with only naming to X Group. 4. Distribute types of sentences which having sentences and signs to ‘Y’ group.

5. ‘Y’ group stands in the form of circle. for example, circle ‘x’ group ‘y’ group. 6. Rings a poem on mobile. students of both circles start to run when music of poem stop, students also stop.

7. Then they check as their partner having same strips with types of sentence and strips

with having sentences of type with symbol. 8. That pair is winner pair. They read sentences & sign.

9. In the same way play the game.

10. Both were having strips like student of ‘X’ group (statement). Students of ‘Y

‘groups (I like my….)

4. Solved Activity/ Demo: – For example

Statements- This is a friendly dog.

Question What’s the time? Are you ready? Commands and orders – Come here.

Exclamations- How nice!

5. Practice: –

In a group of students play this activity.

6. Extension Activity/ Parallel Activity/ Reinforcement: –

Name the types of the following sentences:

1) Are you ready to help? ……………..

2) How foolish we are! ……………..

3) I am here on my school project. ……………..

4) What are you doing? ……………..

5) Open the door. ……………..

विषय -विज्ञान

कृतिपत्रिका : 15

समजून घेऊ या : चुंबक, चुंबकत्व, शोध, चुंबकीय पदार्थ, अचुंबकीय पदार्थ. संदर्भ : इयत्ता 6वी, प्रकरण 15 – चुंबकाची गंमत. अध्ययन विष्पत्ती : शिकत असलेल्या वैज्ञानिक संकल्पनांचा दैनंदिन जीवनात वापर करतात.

सराव करूया :

1) तुमच्या घरी कोणकोणत्या उपकरणांमध्ये चुंबकाचा वापर केला आहे त्याची यादी करा.

2) तुमच्या आसपासच्या पदार्थांमधून चुंबकीय पदार्थ व अचुंबकीय पदार्थ ओळखा. त्यांचे खालील तक्त्यात वर्गीकरण

करा.

4 ) असे का होते ?

a) पिन होल्डर उलट धरला तरी त्यामध्ये ठेवलेल्या टाचण्या खाली पडत नाहीत.

(b) फ्रिजचे दार लावत असताना एका ठराविक अंतरावर ते आपोआप बंद होते आणि पुन्हा ओढल्याशिवाय उघडत नाही.

5) चित्रात दिसणाऱ्या यंत्राचे नाव लिहा व त्याचा वापर कुठे कुठे होते ते शोधून लिहा.

पुनर्रचित सेतू अभ्यास सहावी – दिवस पंधरा | Bridge Course 2022-23

3rd July 2022 by sandeepwaghmore

पुनर्रचित सेतू अभ्यास सहावी – दिवस पंधरा | Bridge Course 2022-23

विषय – मराठी

विषय – गणित

विषय – इंग्रजी

विषय -विज्ञान

कृतिपत्रिका : 15

समजून घेऊ या: जंगलतोड, प्रदूषण, पर्यावरण संतुलन

संदर्भ : इयत्ता पाचवी, पाठ क्रमांक 18 (पर्यावरण आणि आपण )

अध्ययन निष्पत्ती : प्राणी, वनस्पती व मानव यांच्यातील परस्परावलंबित्वाचे वर्णन करतात. (उदा. प्राण्यांवर आधारित चरितार्थ असणारे समाज, बीजसंक्रमण इत्यादी)

2. एखाद्या ठिकाणी उद्योगधंदे व नागरी वसाहत वाढली, तर पर्यावरणात कोणते बदल होतील?

उत्तर :- ………………………….

3. मातीचे प्रदूषण या समस्येवर काय उपाय सुचवाल?

उत्तर :- ………………………….

4. चित्राचे निरीक्षण करा. त्यातील समस्येची कारणे व उपाय यावर तुमचे मत थोडक्यात मांडा.

उत्तर :- ………………………….

विषय – इतिहास ना.शास्त्र

अध्ययन अनुभव / कृती- इयत्ता पाचवी, विषय: परिसर अभ्यास २ घटक प्राचीन नागरी संस्कृतींची वैशिष्ट्ये,

पान क्र. ५१ व ५२

काय समजले? वरील घटकातील तुला काय समजले ते थोडक्यात लिही.

अधिक माहिती येथून मिळेल – दीक्षा APP लिंक https://bit.ly/3gfsu60

या प्रश्नांची उत्तरे शोधू

विधान चूक कि बरोबर ते लिही.

१. हम्मुराबी राजाने प्रजेला लिखित कायदे दिले नाही. २. इजिप्तमध्ये पपायरस वनस्पतीपासून कागद बनवला गेला. ३. हडप्पामध्ये भव्य पिरॅमिड उभारण्यात आले. ४. हडप्पा संस्कृतीची स्वतःची एक विकसित लिपी होती.

अधिक सराव करू –

१. खालील प्रश्नांची उत्तरे लिही.

१. मेसोपोटेमियातील चार संस्कृती कोणत्या?

२. कोणत्या राजाच्या काळात लिखित कायदे तयार झाले?

३. इजिप्शियन लोकांनी कोणकोणत्या क्षेत्रात प्रगती केली होती?

४. हडप्पा संस्कृतीतीला भारतीय उपखंडाचा इतिहासपूर्व काळ’ का म्हटले जाते?

पुनर्रचित सेतू अभ्यास पाचवी – दिवस पंधरा | Bridge Course 2022-23

3rd July 2022 by sandeepwaghmore

पुनर्रचित सेतू अभ्यास पाचवी – दिवस पंधरा | Bridge Course 2022-23

विषय – मराठी

+ जाणून घेऊ या

शिक्षकांनी विद्यार्थ्यांना स्वरचिन्हयुक्त शब्दांचे /वाक्यांचे श्रुतलेखन द्यावे.

उदा. पिशवी, पेशवाई, कैवारी, सौरभ इ.

आम्ही शाळेत वृक्षारोपण केले.

वरील शब्दांचे/वाक्यांचे लेखन करून घेऊन ते तपासतात व चुकीचे शब्द दुरुस्त करून पुन्हा

लिहिण्यास

सांगावे

+ सक्षम बनू या

शिक्षकांनी श्रुतलेखनाचे नियम समजून सांगताना हस्व दीर्घ उच्चार असलेल्या शब्दांचे श्रुतलेखन कसे करतात हे उदाहरणासह समजावून द्यावे. श्रुतलेखन करताना पूर्णविराम स्वल्पविराम,प्रश्नचिन्ह इत्यादी विरामचिन्हांचा वापर कसा करतात ते उदाहरणासह स्पष्ट करावे.

उदा. १. दिपालीने पिशवीत हिरवी मिरची, काकडी, मेथी आणि कारली आणली. २. महाराष्ट्र राज्यात एकूण किती जिल्हे आहेत ? अशा प्रकारची आणखी काही वाक्ये विद्यार्थाना श्रुतलेखनासाठी द्यावी. विद्याथ्र्यांनी लिहिलेले वाक्य तपासावे विद्यार्थ्यांच्या झालेल्या चुका दुरुस्त करून वाक्य पुन्हा लिहिण्यास सांगावे.

+ सराव करू या

शिक्षकांनी विद्यार्थ्यांचे गट करून गटप्रमुखाला पुस्तकातील एक छोटासा उतारा श्रुतलेखनासाठी सांगण्यास सांगावे. लिहून झाल्यानंतर मुलांना पुस्तक काढून स्वतःचा उतारा स्वतः तपासण्यास सांगावे. चुकीची दुरुस्ती करण्यास सांगावे.

+ कल्पकहोऊया

शिक्षकांनी पुढील कृती विद्यार्थाना करण्यास सांगावे. शाळेतील सूचनाफलक, गावातील दुकानांवरील पाट्या यांचे वाचन करा. ते वहीत लिहून काढा.

विषय – गणित

विषय – इंग्रजी

विषय -विज्ञान / परिसर अभ्यास भाग 1

कृतिपत्रिका : 15 :

समजून घेऊया : महाराष्ट्र प्राकृतिक रचना, पिके व भाषा यातील विविधता संदर्भ : इयत्ता चौथी, प्रकरण 15, माझा जिल्हा माझे राज्य

अध्ययन निष्पत्ती :

1) आपला जिल्हा व राज्य यांची प्राकृतिक व मानवनिर्मित घटक या अनुषंगाने तुलना करतात. 2) नकाशात जिल्हे व राज्यानुसार प्रमुख खाद्यान्न पिके व प्रसिद्ध खाद्यपदार्थ दाखवतात. लक्षात घेऊया :

महाराष्ट्र हे आपले राज्य आहे. या महाराष्ट्राचे प्राकृतिक रचनेनुसार तीन प्रमुख विभाग पडतात. किनारपट्टीचा प्रदेश, पर्वतीय प्रदेश व पठारी प्रदेश. मुंबई ही महाराष्ट्राची राजधानी तर नागपूर ही उपराजधानी आहे. गोदावरी ही महाराष्ट्रातील सर्वात लांब नदी आहे, तर राज्याच्या पश्चिमेस अरबी समुद्र आहे. महाराष्ट्राच्या उत्तर भागात सातपुडा पर्वतरांग असून त्यात अस्तंभा हे सर्वात उंच शिखर आहे. सह्याद्री पर्वतास पश्चिम घाट असेही म्हणतात. यात कळसूबाई हे महाराष्ट्रातील सर्वात उंच शिखर आहे. (ही प्राकृतिक रचना तुम्ही प. अ. अभ्यास-1 मधील पृष्ठ क्रमांक- 94 वरील महाराष्ट्र राज्य प्राकृतिक नकाशा आहे ती अभ्यासून पहा.)

महाराष्ट्राच्या प्राकृतिक रचनेमध्ये जशी विविधता आहे, तशी विविधता पिकांमध्ये व भाषेमध्ये सुद्धा दिसते. महाराष्ट्र राज्य जास्त, मध्यम व कमी पावसाचा प्रदेश म्हणून ओळखला जातो. त्यानुसार येथे विविध पिके पिकतात. शेतातील पिकांचे उत्पादन हे हवामान, मृदा व पाण्याच्या उपलब्धतेवर अवलंबून असते, कमी-जास्त पावसामुळे येथे पिकांच्या बाबतीत विविधता आढळते. शेती हा महाराष्ट्राचा प्रमुख व्यवसाय आहे. येथे पावसाच्या प्रदेशानुसार पुढील पिके घेतली जातात. (यासाठी पृष्ठ क्रमांक-95 महाराष्ट्र राज्य वार्षिक पर्जन्यमान हा नकाशा अभ्यासा.) पावसाचे प्रदेश व मुख्य पिके :

सराव करू या :

प्र. 1) पुढील प्रश्नांची उत्तरे लिहा.

अ) किनारपट्टीच्या प्रदेशात कोणते जिल्हे येतात, ते नकाशा पाहून लिहा.

ब) तुमच्या परिसरातील बोलीभाषेतील काही शब्द / वाक्य लिहा.

प्र. 2) खालील विधाने दुरुस्त करून लिहा .

अ) नागपूर ही महाराष्ट्राची राजधानी आहे.

ब) राज्याच्या उत्तरेस अरबी समुद्र आहे.

प्र. 3 ) दिलेल्या जिल्ह्यासमोर तेथील मराठी बोलीभाषा लिहा.

अ) सिंदुधुर्ग

ब) नागपूर

क) पुणे

विषय – परिसर अभ्यास

पहिले काही आठवूया :

१) पुरंदर किल्याला कोणी वेढा दिला होता?

२) पुरंदरचा तह कोणात झाला?

३) पुरंदरच्या तहात काय ठरले होते?

• पेटाऱ्यातून पसार झाले:-हा पाठयांश शिवछत्रपती ( परिसर अभ्यास भाग -२) या पाठ्यपुस्तकात पान क्र. ५१ व ५२

वर आहे.

अधिकची माहिती येथून मिळेल https://tinyurl.com/y6lwfy58

या प्रश्नांची उत्तरे शोधू

१) शिवाजी महाराजांनी आग्र्याहून येताना संभाजीराजांना कोठे सुरक्षित ठेवले ?

२) आजार बरा व्हावा म्हणून शिवरायांनी काय काय केले?

३) शिवाजी महाराजांनी आपली सुटका करून घेण्यासाठी कोणती युक्ती केली ?

पुनर्रचित सेतू अभ्यास चौथी – दिवस पंधरा | Bridge Course 2022-23

3rd July 2022 by sandeepwaghmore

पुनर्रचित सेतू अभ्यास चौथी – दिवस पंधरा | Bridge Course 2022-23

विषय – मराठी

जाणून घेऊ या

• शाळेतले विविध सूचना फलक मुलांना दाखवावे. त्यावर थोडी चर्चा करावी त्या फलकावरील सुचनांचे वाचन करून घ्यावे. हे वाचन करून घेताना मुलांचा प्रतिसाद लक्षात

घ्यावा.

4 सक्षम होऊया

१. शिक्षकांनी विविध सूचना फलकांचे नमुने मुलांना दाखवून त्या फलकांविषयी मुलांबरोबर चर्चा करावी,

२. वेगवेगळ्या ठिकाणच्या फलकावरील सुचनातील वेगळेपण मुलांना समजून घेण्यास मदत करावी.

३. त्याचे महत्व मुलांना समजावून सांगावे.

४. आपल्याला आजूबाजूला असे सूचना फलक कुठे कुठे दिसतात त्याविषयी मुलाबरोबर चर्चा करावी

५. मुलांना आपापले प्रतिसाद देण्यास प्रोत्साहन द्यावे.

शिक्षकांनी मुलांकडून फलकाचे वाचन करून घ्यावे प्रश्न विचारून मुलांना आकलन झाले कि नाही हे तपासावे. उदा. हा फलक कोठे असेल? सूचना कोणी लिहिल्या असतील? का लिहित्या असतील?

शिक्षकांनी विविध फलकांचे नमुने निवडावेत व सराव द्यावा.

+ कल्पक होऊया

शिक्षकांनी आवश्यक ते मार्गदर्शन करून मुलांकडून करू मुलानो, आपल्या शाळेत [कविता] गायन स्पर्धा मुलासाठी पालकांसाठी सूचना

फलक तयार करा

विषय – गणित

उदा. ३) एका टोपलीत २२ आंबे आहेत. ते चार जणांत समान वाटायचे आहेत. प्रत्येकी ५ याप्रमाणे २० आंबे वाटल्यास २ आंबे उरतील, म्हणजे पूर्ण आंब्यांची समान वाटणी करता येत नाही. २ आंबे उरतात. टोपलीत २०च आंबे असते तर समान वाटणी करताना आंबे बाकी उरले नसते. समान वाटणी करताना कधी कधी वस्तू

शिल्लक राहतात. या शिल्लक राहिलेल्या वस्तूंची संख्या म्हणजे बाकी.

विषय – इंग्रजी

Day:- 15

Action song

2. Learning Outcome(s)/Competency Statement(s):

Listen attentively for various purposes

Recites the favourite poems and songs individually, in groups and in pairs with action.

3. Learning Activity/Experience:

Listen, Repeat, and read.

a b c d e f g

Come on Sonu, read with me.

h i j k l m n

Count the books. We have ten.

o p q r s t u

I am reading, so are you.

v and w x y z

Give me the books you have read.

विषय -परिसर अभ्यास भाग 1

कृतिपत्रिका : 15

समजून घेऊ या : प्राण्यांचे व वनस्पतींचे अन्न

संदर्भ : इ.3री, पाठ 12 आपली अन्नाची गरज

लक्षात घेऊ या :

प्राण्यांचे अन्न : प्राणी विसर्गात तयार होणारे आयते अन्न शोधून खातात. काही प्राणी मांस खातात, तर काही प्राणी गवत आणि पाला खातात. काही प्राणी इतरांचे रक्त शोषतात, तर काही प्राणी किडे खातात. काही कीटक वनस्पतींची

पाने कुरतडून खातात.

कृती : खालील तक्त्ता पूर्ण कर. कोण काय खाते ते लिही.

सराव करू या

1. रिकाम्या जागी योग्य शब्द लिही.

अ. कुत्र्यांना ——– जास्त आवडते.

ब. वनस्पतींचे अत्र ——– मध्ये तयार होते.

2. आंबोण कसे तयार करतात?

3. हिंस्त्र प्राणी मानवाच्या वस्तीत आढळले असे बऱ्याच वेळा बातम्यांतून आपण वाचतो/ ऐकतो. हे प्राणी वस्तीत येण्याचे काय कारण असेल ?

4. गाई, म्हशी यांना कोणते अत्र देतात?

विषय – परिसर अभ्यास

करून पाहूयात.

१. https://bit.ly/3uUbCXI

१. घरातील व्यक्तींचा वयानुसार क्रम लावा. २. तुमच्या घरातील प्रत्येक व्यक्तीसोबत तुमचे नाते व त्यांचे

नाव सांगा.

आवश्यक साहित्य

कुटुंबवृक्षाचा चार्ट

अध्ययन अनुभव

आपण आपल्या कुटुंबात जन्मतो वाढतो आई वडील आपल्या लहानाचे मोठे करतात आणि आपली काळजी घेतात.

१. आपल्या कुटुंबाचा कुटुंब वृक्ष तयार करा.

२. छोटे कुटुंब म्हणजे काय ते सांगा.

३. कुटुंबातील प्रत्येक व्यक्ती कसा एकमेकांशी कसा वागतो ते निरीक्षण करा.

४. छोटे कुटुंब आणि मोठे कुटुंब यांचा शोध लावा.

काय समजले? – वरील अध्ययन अनुभवातून तुला काय समजले वा काय शिकण्यास मिळाले ?

या प्रश्नांची उत्तरे शोधू –

१. छोटे कुटुंब म्हणजे काय ?

२. विस्तारित कुटुंब म्हणजे काय?

३. मोठे कुटुंब म्हणजे काय ?

४. शास्त्रीय पद्धत म्हणजे काय?

पुनर्रचित सेतू अभ्यास तिसरी – दिवस पंधरा | Bridge Course 2022-23

3rd July 2022 by sandeepwaghmore

पुनर्रचित सेतू अभ्यास तिसरी – दिवस पंधरा | Bridge Course 2022-23

विषय – मराठी

जाणून घेऊ या : ● शिक्षक मुलांना परिचित साधे दोन तीन अक्षरी शब्द अचूक उच्चारासह

सांगतील.

मुले ऐकून शब्द लिहितील. मुलांचे शब्द तपासावेत. चुकलेले शब्द मुलांना लिहिण्यास सांगावे.

● शिक्षक, पालक मुलांना परिचित शब्द पाहून लिहिण्यास सांगतील. मुले पाहून शब्द लिहितील.

> सक्षम होऊ या:

● शिक्षक मुलांना परिचित साधे शब्द, जोडाक्षरयुक्त शब्द अचूक उच्चारासह सांगतील. मुले ऐकून शब्द लिहितील. मुलांचे शब्द तपासावेत. चुकलेले शब्द मुलांना लिहिण्यास सांगावे.

•● शिक्षक मुलांना मुलांच्या लेखनाचे नमुने दाखवतील.

१० परिचित शब्द देऊन लेखन करून घेतील.

सराव करू या :

इयत्ता दुसरीच्या पाठ्यपुस्तकातील पान क्र. ९ वरील करंगळी, पुरणपोळी या सहा शब्दांचे लेखन करून घ्यावे.

करंगळी

पुरणपोळी

पाकळी

कळी

टाळी

मोळी

विषय – गणित

जानेवारीच्या फरशीवर उभा राहा. दोन फरशा पुढे जा. कोणत्या महिन्याच्या फरशीवर आला आहेस? तो महिना किती दिवसांचा आहे ?

● जानेवारी पासून जून महिन्याची फरशी कितवी आहे ?

• जून मध्ये एकूण किती दिवस आहेत ?

विषय – इंग्रजी

4. Solved Activity/ Demo:

Students repacat the sentences and learns the new words.

Teacher says and students repeats.

I want to play. Yes, you may,

I want to go out, yes you may.

I want to play. Yes, you may.

I want to read. Yes, you may.

I want to cat a mango. Yes, you may

I want to sleep. Yes, you may.

विषय -परिसर अभ्यास भाग 1

कृतिपत्रिका : १५ निवारा

समजून घेऊ या घर, घराची गरज, प्राणी व त्यांची घरे.

संदर्भ : इयत्ता दुसरीच्या ‘भाषा’ विषयाच्या पाठ्यपुस्तकातील पृ.क्र. ३९ (परिसर समजून घेऊया) अध्ययन निष्पत्ती : अन्न, वस्त्र, निवारा यांच्याशी संबंधित उपक्रमात सहभागी होतो. लक्षात घेऊ या :

सराव करू या

प्रश्न १) उत्तरे लिहा.

१) पक्षी घरटी बनवण्यासाठी कशाचा उपयोग करतात?

२) बिळात कोणकोणते प्राणी राहतात?

३) मुंग्या कशापासून वारूळ बनवत असतील?

प्रश्न २) खालील प्राणी व त्यांची घरे यांच्या जोड्या लावा.

पुनर्रचित सेतू अभ्यास दुसरी – दिवस पंधरा | Bridge Course 2022-23

3rd July 2022 by sandeepwaghmore

पुनर्रचित सेतू अभ्यास दुसरी – दिवस पंधरा | Bridge Course 2022-23

विषय – मराठी

जाणून घेऊ या

१) शिक्षकांनी वर्गातील विविध गोष्टींकडे निर्देश करावेत व ‘हे काय आहे?’ असे प्रश्न विचारावेत.

२) विद्यार्थी निर्देशित गोष्ट ओळखून नाव सांगतील. उदा. फळा, खडू, दरवाजा, पंखा इ.

३) वर्गातील शक्य त्या वस्तूवर त्या वस्तूच्या नावाची एक पट्टी चिकटवलेली असेल. ४) शिक्षकांनी विद्यार्थ्यांना व्हरांडा, मैदान, शालेय परिसर फिरून दाखवावा.

(५) “हे काय आहे?” “या खोलीला काय म्हणतात?” असे प्रश्न विचारतील. उदा. कार्यालय (ऑफिस), भाताची खोली (पोषण आहार शिजवण्याची खोली), इ.

(६) शाळेचे नाव वाचायला सांगावे. (इथं अंदाजाने वाचन अपेक्षित आहे.)

4 सक्षम होऊ या

1) वर्गातील विद्यार्थ्यांचे गट करावेत.

2) वर्गात वाचन केलेल्या नामपट्ट्या मुलांना दाखवाव्यात.

3) त्यावर काय लिहिलेय हे अंदाजाने वाचायला सांगावेत.

4) मदत म्हणून त्या त्या वस्तूकडे निर्देश करावेत.

5) गटात एकेक नामपट्टी देऊन तिचे निरीक्षण करायला सांगावे.

+ सराव करू या

1) शिक्षकांनी कोणत्याही नामपट्टीवरील नाव वाचावे.

2) ती नामपट्टी ज्यांच्याकडे आहे तो गट तो विद्यार्थी ती पट्टी दाखवतील. तसेच वाचन करण्याचा प्रयत्न करतील. शक्य तिथे शिक्षकांनी मदत करावी.

3) अचूक नामपट्टी ओळखणाच्या गटाचे कौतुक करतील.